ดาว ส่งเสริมการพัฒนาเด็กไทยสู่ความสำเร็จในยุคไทยแลนด์ 4.0 ด้วยทักษะการคิดตามแบบ EF

"เด็ก คือ อนาคตของชาติ" หรือ "เด็กในวันนี้ คือ ผู้ใหญ่ในวันหน้า" นับเป็นคำพูดที่คนทั่วไปมักจะใช้อยู่เป็นประจำ ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าอนาคตของประเทศจะพัฒนาไปในทิศทางใดนั้นขึ้นอยู่กับคุณภาพของเยาวชนรุ่นใหม่ เพราะเด็กเปรียบเสมือนผ้าขาวที่รอให้ผู้ใหญ่มาแต่งแต้ม ประกอบกับการที่ประเทศไทยได้ก้าวเข้าสู่ยุคไทยแลนด์ 4.0 การขับเคลื่อนเศรษฐกิจและเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันของประเทศ ผ่านเทคโนโลยี นวัตกรรม ความคิดสร้างสรรค์ และการก้าวเข้าสู่การเป็นสังคมสูงอายุสมบูรณ์แบบ (Aging Society) ภายในเวลาประมาณ 15 ปีหลังจากนี้ เป็นแรงผลักดันให้ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกันพัฒนาคุณภาพเยาวชนไทยให้พร้อมรับกับการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วและการแข่งขันบนเวทีโลก

EF กับคุณภาพเด็กไทยในยุคไทยแลนด์ 4.0

จากการศึกษาวิจัยของนักวิทยาศาสตร์นานาชาติด้านประสาทวิทยา จิตวิทยา และการศึกษา พบว่าการพัฒนาศักยภาพของเด็กให้เป็นทุนมนุษย์ที่มีคุณภาพเพื่อตอบโจทย์โลกยุคใหม่ให้ได้นั้น จำเป็นต้องพัฒนาจากรากฐานความเข้าใจต่อธรรมชาติและการทำงานของสมองเป็นสำคัญ ประเด็นดังกล่าวเป็นหัวข้อที่นักวิชาการได้นำมาเสวนากัน ภายใน การประชุมวิชาการ EF Symposium 2017 เรื่อง “สมองเด็กไทย รากฐานทุนมนุษย์เพื่ออนาคตประเทศไทย โดย โครงการ “ดาว-อีเอฟ พัฒนาเยาวชนสู่ความสำเร็จ เพื่อระยองผาสุก” เป็นหนึ่งในโครงการนำร่องที่ริเริ่มโดยกลุ่มบริษัท ดาว ประเทศไทย และ 19 หน่วยงานในจังหวัดระยอง ประกอบไปด้วย ผู้นำชุมชน ครู อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล บุคลากรทางด้านสาธารณสุข ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และแกนนำจากภาคส่วนต่าง ๆ ที่ได้ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ พ.ศ. 2559 เพื่อส่งเสริมความรู้ด้านการดูแลเด็กปฐมวัยในจังหวัดระยองด้วยองค์ความรู้ Executive Functions (EF) หรือทักษะสมองเพื่อชีวิตที่สำเร็จ

นอกเหนือจากการสนับสนุนของรัฐบาลในด้านโครงสร้างพื้นฐานเพื่อเตรียมความพร้อมประเทศเข้าสู่ยุคไทยแลนด์ 4.0 แล้ว การเตรียมความพร้อมทางด้านสังคมและการสร้างภูมิคุ้มกันให้กับเยาวชนในสังคมที่มีการเติบโตอย่างรวดเร็วและก้าวกระโดดก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน หลายภาคส่วนได้หันกลับมาให้ความสนใจกับการพัฒนากระบวนการคิดของเด็กผ่านทักษะสมองเพื่อชีวิตที่สำเร็จ (Executive Functions) หรือ EF ซึ่งอยู่ในสมองส่วนหน้าของมนุษย์ (prefrontal cortex) ที่ควบคุมกระบวนการคิดและพฤติกรรมในเด็กตั้งแต่ช่วงอายุ 0-6 ปี จนถึงวัยรุ่น ทักษะนี้ไม่เพียงแต่เสริมสร้างให้เด็กเป็น “คนเก่ง” ในอนาคต แต่ยังปลูกฝังให้เป็น “คนดี” ของสังคมได้อีกด้วย อีกทั้งช่วยหล่อหลอมให้เด็กรู้จักกล้าแสดงออกในทางที่ถูก รู้จักริเริ่มลงมือทำเมื่อเกิดไอเดียใหม่ ๆ ไม่กลัวที่จะซักถามหรือตั้งคำถามกับสิ่งรอบตัว และกล้าที่จะค้นคว้าหาคำตอบ เป็นการวางรากฐานเพื่อสร้างวินัยเชิงบวกให้กับเยาวชนไทย

การสร้างสังคมแห่ง EF

เพราะเด็กที่มีคุณภาพในวันนี้จะเติบโตมาเป็นผู้ใหญ่ที่เปี่ยมไปด้วยคุณภาพในวันหน้า ความร่วมมือร่วมใจในการอบรมและเลี้ยงดูจึงไม่ใช่หน้าที่ของผู้ใดผู้หนึ่ง หากต้องอาศัยความรัก ความเอาใจใส่ และความตั้งใจจริงจากทุกคนในสังคม เพื่อร่วมป้องกันและแก้ปัญหาที่เกี่ยวเนื่องกับเด็กและเยาวชนไทย

โครงการ “ดาว อีเอฟ พัฒนาเยาวชนสู่ความสำเร็จ เพื่อระยองผาสุก” เป็นความตั้งใจของ กลุ่มบริษัท ดาว ประเทศไทย ในการให้การสนับสนุนการขับเคลื่อนองค์ความรู้ EF อย่างมีส่วนร่วมและสอดคล้องกับบริบทไทยเพื่อให้ทุกคนในสังคมไปปรับใช้ทั้งกับตนเองและการดูแลเด็ก เพื่อสร้างพลเมืองที่มีคุณภาพและรากฐานการพัฒนาประเทศที่แข็งแกร่ง พร้อมรับยุคไทยแลนด์ 4.0 นางภรณี กองอมรภิญโญ ผู้อำนวยการฝ่ายองค์กรสัมพันธ์ กล่าวว่า “กลุ่มบริษัท ดาว ประเทศไทย เป็นหนึ่งในผู้ที่เล็งเห็นความสำคัญของการพัฒนาทักษะ EF ในเด็ก ผ่านการสร้างภาคีเครือข่ายที่เข้มแข็ง ทีมงานคณะยุทธศาสตร์แผนพัฒนาบ้านฉาง สถาบันรักลูก ผู้นำชุมชน ครู อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน และแกนนำจากภาคส่วนต่าง ๆ รวมถึง “ทีมแกนนำวัคซีนชีวิต” เพื่อต่อยอดองค์ความรู้ทักษะ EF แบ่งปันประสบการณ์ มีการขยายผลและติดตามอย่างต่อเนื่อง ประกอบกับการนำทักษะความรู้เฉพาะทางและเทคนิคที่แต่ละคนมีนำมาใช้ ล้วนเป็นแรงขับเคลื่อนให้โครงการประสบความสำเร็จ”

จากผลสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติในรอบสิบปีที่ผ่านมาพบว่า การอยู่ร่วมกันเป็นครอบครัวใหญ่หรือครอบครัวที่มี พ่อแม่ ญาติผู้ใหญ่ และลูกหลานอยู่ด้วยกันมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องกว่าร้อยละ 35.9[1] สมาชิกทุก ๆ คนในบ้านจึงมีบทบาทในการเลี้ยงดูเด็กให้เติบโตเป็นประชากรที่มีคุณภาพ ซึ่งการฝึกทักษะ EF ในเด็กนั้นสามารถเริ่มต้นได้จากครอบครัว ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์วรสิทธิ์ ศิริพรพาณิชย์ กล่าวว่า “การพัฒนา EF ในเด็กนั้นมีความเกี่ยวเนื่องโดยตรงกับศาสตร์ด้านประสาทวิทยาเกี่ยวกับกระบวนการทำงานของสมองระดับสูง โดยเฉพาะการทำงานของสมองส่วนหน้า โดย EF นั้นมีทักษะที่เป็นองค์ประกอบ 3 ส่วนคือ กลุ่มทักษะพื้นฐาน กลุ่มทักษะปฏิบัติ และกลุ่มทักษะกำกับตนเอง ที่จำแนกออกมาเป็น  9 ทักษะย่อย อีเอฟไม่ใช่ทักษะที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ แต่ต้องอาศัยการฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง จนก่อให้เกิดเป็นโครงสร้างค่อนข้างถาวรอยู่ในสมอง และทำให้เส้นใยประสาทแตกขยาย จนกลายเป็น “วิธีคิด” ที่เป็นแบบแผนของแต่ละบุคคลไปตลอดชีวิต ซึ่งช่วงอายุที่สำคัญที่สุดของการปูพื้นฐานให้แก่เยาวชนไทยคือ 3-6 ปี และด้วยคุณสมบัติของสมองที่มีความยืดหยุ่น จะทำให้เราสามารถพัฒนาทักษะอีเอฟไปได้จนถึงช่วงผู้ใหญ่ตอนต้น ดังนั้นการเสริมสร้างพื้นฐานที่ดีตั้งแต่แรกเริ่ม จะมีส่วนช่วยสนับสนุนด้านการเรียนรู้ของเยาวชนให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ คิดเป็น ทำเป็น หล่อหลอมพฤติกรรมให้ดีอย่างรอบด้าน และอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข ไม่ข้องเกี่ยวกับอบายมุข สิ่งเร้า และสารเสพติดต่าง ๆ รอบตัว”

เนื่องในโอกาสวันเด็กแห่งชาติ 2561 ที่ผ่านมา กลุ่มดาวอาสารวมถึงแกนนำวัคซีนชีวิตในชุมชนยังได้รวมตัวกัน เพื่อเป็นพี่เลี้ยงและทำกิจกรรมเสริมสร้างทักษะอีเอฟร่วมกับเด็กและผู้ปกครองในชุมชนบ้านฉาง กิจกรรมที่คัดสรรมามีจุดประสงค์เพื่อให้เด็กได้พัฒนาทักษะแบบรอบด้าน อาทิ “กิจกรรมดนตรี อีเอฟ” แบ่งกลุ่มรับผิดชอบเครื่องดนตรีแต่ละประเภท และออกคำสั่งด้วยสัญลักษณ์ เด็ก ๆ จะจดจ่ออยู่กับสัญลักษณ์และควบคุมตัวเองผ่านคำสั่งสนุก ๆ หรือกิจกรรม “ฐานปริศนา ท้าความจำ” และ “ฐานแต่งแต้มปูนปั้น สร้างสรรค์อีเอฟ” เป็นต้น ซึ่งการเล่นเกมและกิจกรรมต่าง ๆ มีความสำคัญต่อการพัฒนาด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม และสติปัญญา ให้โอกาสในการลองผิดลองถูก ประเมินตนเอง ฝึกแก้ไขปัญหา ได้รับแรงบันดาลใจ ตัดสินใจด้วยตัวเอง ที่สำคัญคือได้ใช้เวลากับผู้ปกครอง บุคคลใกล้ชิด และกลุ่มเพื่อนช่วยพัฒนาอารมณ์และการเข้าสังคมที่ดี

  

ปัจจุบัน โครงการ “ดาว อีเอฟ พัฒนาเยาวชนสู่ความสำเร็จ เพื่อระยองผาสุก” มีสถานศึกษาเข้าร่วม 65 แห่ง สถานสาธารณสุข 11 แห่ง ทั้งนี้ ในปัจจุบันมีแกนนำวัคซีนชีวิตแล้วทั้งสิ้น  240 คน ซึ่งได้ร่วมกันขับเคลื่อนและพัฒนากิจกรรมส่งเสริมอีเอฟในชุมชนจังหวัดระยองแล้วกว่า 60 กิจกรรม รวมมีผู้ได้รับประโยชน์กว่า 60,000 คน ซึ่งความร่วมมือนี้แสดงให้เห็นถึงความเชื่อมั่นว่าการบ่มเพาะคนรุ่นใหม่ที่มีคุณภาพสูงจะช่วยขับเคลื่อนประเทศให้ก้าวต่อไปได้อย่างเข้มแข็ง โดยเฉพาะในอนาคตที่มีแนวโน้มการแข่งขันสูง ดังนั้นความมุ่งมั่นจดจ่อ และรู้จักผลักดันตนเองไปสู่เป้าหมายชีวิต ด้วยการใช้สติคิดไตร่ตรอง จะทำให้เยาวชนมีวิสัยทัศน์กว้างไกล และสามารถประสบความสำเร็จในระยะยาวได้อย่างมีความสุข

About แอดมิน

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.